Nguồn: FB Liên Hương.
2019/01/18.
Phong thục tốt lành của người Việt.
"Nồi nước mở vung, hơi nghi ngút
Khịt mũi mấy lần đoán hương thơm
Mẹ bảo hoa mùi khô gác bếp
Tắm vào năm mới sẽ may hơn." (*)
Hương thơm là tinh túy của thảo mộc, thời Ai cập cổ, người ta coi dầu thơm mang năng lượng sống mạnh gấp 100 lần các loại cỏ thuốc và họ đã biết dùng hương thơm thảo mộc để kháng viêm nhiễm, để tác động tới cảm xúc và thể chất, để giảm đau, để thư giãn hay kích thích và chữa trị. Những nhà thông linh trong các bộ lạc cổ hiểu biết tác động tinh tế của hương thảo mộc trong nhận thức và trực giác, có thể chữa lành và cân bằng tâm lý. Người da đỏ châu Mỹ dùng cây Xô thơm [Salvia officinalis] – một loại gia vị nhiều tinh dầu, đốt lên để tẩy trược, trừ tà, trước và sau các buổi chữa bệnh, các lễ cúng Thần linh, trước một buổi thông linh. Rất nhiều nơi, xông cây Thanh cao [Baeckea frutescens] ở gầm giường người bệnh để trừ ám chướng tà ma. Ngoài việc đốt cây khô chứa tinh dầu, người xưa biết xông hơi và chưng cất hơi nước để thu được hương thơm từ thảo mộc. Khi xông hơi, các phần tử siêu nhỏ của tinh dầu dễ dàng thâm nhập vào da, phổi rồi qua mao mạch vào hệ thống tuần hoàn. Dân xứ băng tuyết thì tắm hơi nóng dùng cành lá quật vào người, tắm lá Sồi, Bạch dương, Khuynh diệp, Tùng, Tầm ma, Trăn, Anh đào dại, Kim ngân, Thanh lương trà, Phúc bồn tử cho các vấn đề khác nhau, khi thành hôn, cô dâu chú rể có nghi lễ tắm lá.
Ở Việt Nam, không rõ phong tục xông và tắm Tất niên bằng cỏ thơm có từ bao giờ và nguồn gốc ở đâu nhưng dân Bắc kỳ ai cũng biết về phong tục này. Những loại cây dùng tắm và xông Tất niên đều có mùi thơm đặc trưng và đều là những vị thuốc tốt. Hương nhu [Ocimum tenuiflorum], Sả [Citronella grass], Lá bưởi [Citrus grandis], Mùi ta khô nguyên rễ [Coriandrum sativum], Cúc tần [Pluchea indica], Dã hương [Cinnamomum camphora]… quyện nhau, ngào ngạt, đặc trưng. Người Việt xưa dùng nước thơm đó tắm và xông hơi nhà cửa để tẩy trừ các mệt nhọc bận rộn của những ngày giáp tết, tẩy trược khí đen đủi của năm cũ để nghênh đón năm mới tinh khôi. Ngẫm đấy, người Việt coi đón năm mới là vô cùng hệ trọng – khởi đầu cho cả hành trình 12 tháng.
Nồng nàn ấy đã phôi pha bởi nồi nước đã thay bằng vòi sen, hương lá đã thay bằng đủ thứ dầu gội, sữa tắm, nước thơm công nghiệp. Không hiện hữu nhưng mùi hương đặc trưng của nồi nước lá vẫn thơm trong hoài niệm của chúng ta. Gia đình tôi vẫn giữ nếp xông nhà bằng nồi nước lá thơm vào chiều tối 30 sau khi chúng tôi dạo chợ hoa lần cuối cùng và sửa soạn để cúng Giao thừa. Ngày thường, tôi xông nhà và cúng dường bằng tinh dầu hoa cỏ, không khi nào dùng nước xịt phòng hay nước hoa công nghiệp. Khi đi đám về thì xông bằng bồ kết.
Trong những truyền thống tốt lành của dân tộc, tục nấu lá thơm tất niên cần được trân quý và phát huy, đó cũng là một nghi lễ để “dọn mình” trước lúc xuân về. Cảm ơn những người nông dân đã trồng và lưu giữ nguồn giống cỏ cây hữu ích đó.
(*) Thơ “Tắm tất niên”: http://www.thivien.net/…/Tắm-tấ…/poem-lxGDMM6XsHKh2vAjO6xdaA
🌿 Nhân đây, tôi giới thiệu với các bạn dạng bào chế tiện dụng cỏ thơm để xông tất niên và rửa mặt tân niên của VietHerb mà tôi đã dùng mấy năm rồi. VietHerb cán nhỏ, đóng túi để nấu rất tiện lợi. Gói rửa mặt tân niên tôi thường dùng để ngâm bồn cũng rất thích. Túi đủ chắc không bị bục ra khi nấu sôi. [bạn xem thêm hình comments].
______________________________
No comments:
Post a Comment